CE Belgesi Gerektiren Ürünlerde İthalatçı ve Üretici Sorumlulukları (2025 Rehberi)
Avrupa Ekonomik Alanı'nda (AEA) satılan birçok ürün için CE belgesi ve CE işareti zorunludur. Bu zorunluluk yalnızca üreticileri değil, aynı zamanda ithalatçıları ve dağıtıcıları da kapsar. Peki, CE işareti gerektiren ürünlerde üretici, ithalatçı ve dağıtıcı hangi sorumluluklara sahiptir? Bir hata yapıldığında kim sorumlu tutulur? Gelin, 2025 güncel mevzuatına göre tüm tarafların rolünü net bir şekilde açıklayalım.
⭐ Üretici ve İthalatçı Neden Sorumludur?
CE işareti, ürünün:
- AB direktiflerine uygun olduğunu,
- Gerekli testlerden geçtiğini,
- Teknik dosyasının hazır olduğunu,
- Güvenli şekilde piyasaya sürüldüğünü
gösteren yasal bir güvenlik beyanıdır. Bu nedenle CE sürecinde ürünün kim tarafından üretildiği veya ithal edildiği, kimin hangi görevi üstlendiği hukuken çok önemlidir.
🟦 1. Üreticinin CE Belgesi Kapsamındaki Sorumlulukları
Bir ürün AB pazarına sunulmadan önce, üretici aşağıdaki sorumlulukları yerine getirmek zorundadır:
1.1 Ürünün Hangi AB Mevzuatına Tabi Olduğunu Belirlemek
Üretici, ürünün aşağıdaki AB mevzuatlarına tabi olup olmadığını doğru belirlemek zorundadır:
- LVD (Düşük Voltaj Direktifi)
- EMC (Elektromanyetik Uyumluluk Direktifi)
- Makine Direktifi
- Oyuncak Direktifi
- MDR (Tıbbi Cihazlar Yönetmeliği)
- RoHS / RED (Elektrikli ve Elektronikli Cihazlar)
1.2 Gerekli Testleri Yaptırmak ve Teknik Dosyayı Hazırlamak
Üretici, şunları yapmakla yükümlüdür:
- Akredite test laboratuvarında gerekli testleri yaptırmak
- Risk analizini oluşturmak
- Teknik dosyayı hazırlamak
- Kullanım kılavuzunu mevzuata uygun yazmak
Bu dosya, piyasaya sürüldükten sonra 10 yıl boyunca saklanmalıdır.
1.3 Uygunluk Beyanı (DoC) Hazırlamak
Üretici, ürününün ilgili yönetmeliklere uygun olduğunu beyan eden AB Uygunluk Beyanı (DoC) hazırlamak zorundadır. DoC olmadan CE işareti kullanılamaz.
1.4 Ürüne CE İşaretini Doğru Şekilde İlişkilendirmek
Üretici, CE işaretinin:
- Doğru boyutta,
- Kolay okunabilir,
- Silinmeyecek şekilde
ürün üzerinde bulunmasını sağlamalıdır.
1.5 Ürünün Seri Üretimde de Aynı Güvenlik Şartlarını Sağlaması
CE belgesi bir kez alınır ve geçerlidir. Ancak ürün tasarımında değişiklik yapılırsa, parça değişimi olursa veya yazılım güncellemesi yapılırsa, CE uygunluğu yeniden değerlendirilmelidir.
🟧 2. İthalatçının CE Belgesi Kapsamındaki Sorumlulukları
AB dışından ürün getiren herkes ithalatçı olarak kabul edilir. Bu nedenle ithalatçıların sorumlulukları, en az üreticiler kadar ciddidir.
2.1 Ürünün CE Belgelerinin Gerçek ve Geçerli Olduğundan Emin Olmak
İthalatçı, ürünün:
- CE işareti taşıdığını,
- Uygunluk beyanına sahip olduğunu,
- Teknik dosyasının var olduğunu
kontrol etmek zorundadır. Sadece “üretici CE dedi” demek yeterli değildir.
2.2 Ürün Üzerindeki Bilgilerden Sorumlu Olmak
İthalatçı, ürün üzerine aşağıdaki bilgileri koymak zorundadır:
- Firma adı
- İletişim bilgileri
- Posta adresi
Bu bilgiler eksikse, ürün mevzuat dışı sayılabilir.
2.3 Ürünü Piyasaya Sürmeden Önce Güvenlik Kontrolü Yapmak
İthalatçı, şu kontrolleri yapmak zorundadır:
- Ürün doğru etiketlenmiş mi?
- Kullanım kılavuzu AB dillerinde mi?
- CE işareti doğru mu basılmış?
- Ürün risksiz kullanılabilir mi?
Bu kontroller yapılmazsa, sorumluluk ithalatçıya geçer.
2.4 Ürün Geri Çağırma Durumunda Aktif Rol Almak
Eğer ürün uygunsuz çıkarsa:
- Geri çağırma işlemini başlatmak
- Kullanıcıları bilgilendirmek
- Devlet otoritelerine rapor vermek
İthalatçının görevidir.
🟥 3. Dağıtıcıların Sorumlulukları
Dağıtıcı üretici veya ithalatçı değildir, ancak piyasaya arz ettiği ürünün güvenliğinden sorumludur. Dağıtıcı şunları yapmalıdır:
- CE işaretini kontrol etmek,
- Etiketleri ve kullanım kılavuzunu kontrol etmek,
- Güvensizlik durumunda ürünü piyasadan çekmek.
⚠️ Sorumluluklar Yerine Getirilmezse Ne Olur?
Aşağıdaki yaptırımlar hem üreticiyi hem ithalatçıyı etkiler:
- Ürünün piyasadan toplatılması
- Geri çağırma
- Gümrükte durdurma
- İdari para cezası
- Ürün imhası
CE sürecindeki en küçük hata dahi ciddi sonuçlar doğurabilir.
🔵 Sertifike Olarak Nasıl Destek Oluyoruz?
SERTİFİKE olarak, CE sürecinde:
- Üretici ve ithalatçıların sorumluluklarını doğru anlamalarını sağlıyoruz.
- Gerekli testlerin planlamasını yapıyoruz.
- CE işaretinin doğru kullanımını kontrol ediyoruz.
Bu sayede, hem üreticilerin hem de ithalatçıların CE yükümlülüklerini doğru ve eksiksiz şekilde yerine getirmesine yardımcı oluyoruz.
CE Sürecinde Sorumluluk Ortaktır, Hataların Bedeli Ağırdır
CE işareti olan her ürünün arkasında:
- Üretici
- İthalatçı
- Dağıtıcı
taraflarının ortak sorumluluğu vardır. Bu sorumluluklar yerine getirilmediğinde hem hukuki hem de ticari ciddi sonuçlar yaşanır. Doğru CE belgesi süreci, ürün güvenliği kadar marka itibarı için de kritik öneme sahiptir.
